«Είμαστε καμωμένοι από το ίδιο υλικό που είναι φτιαγμένα τα όνειρα…» είναι η κατάλληλη σαιξπηρική φράση που θα σκεφτεί κάποιος όταν τελειώσει την ανάγνωση των Αστραφτερών Πεδίων της Σώτης Τριανταφύλλου. Μια άτυπη συνέχεια του αυτοβιογραφικού Ο χρόνος πάλι ή μια εξιστόρηση αγαπημένων πραγμάτων, εμπνεύσεων, ταξιδιών, μουσικής και τελικά πηγών για τα βιβλία της;

Όταν κάποτε γραφτεί αναλυτικά η Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας από το ’90 & μετά, η Σώτη Τριανταφύλλου θα αποτελεί ένα ολόκληρο κεφάλαιο. Μια Σχολή από μόνη της. Και γιατί αυτό; Γιατί τα βιβλία της προσφέρουν τέτοιους αναγνωστικούς ορίζοντες που η λέξη «περιορισμός» δεν υφίσταται. Διαβάζοντας τα έργα της ταξιδεύεις σε όλες τις Ηπείρους και τις κοινωνικές τάξεις και ιδεολογίες αυτού του πλανήτη. Η προσέγγισή της πάντα οικουμενική και βαθιά ανθρώπινη. Ήρωες της διπλανής πόρτας ή της φαντασίας της; «Πρόθεσή μου ήταν να μιλήσω για κάτι οικουμενικό: η ευθύνη του ανθρώπου και τα μεγάλα μας ηθικά διλήμματα» χαρακτηριστικά της λόγια με αφορμή το τελευταίο της μυθιστόρημα Σπάνιες Γαίες.

Τα Αστραφτερά Πεδία είναι ένα βιβλίο για τους ανθρώπους που ακολουθούν πιστά, χρόνια τώρα, την μικροκαμωμένη, σαν τα πανέξυπνα ξωτικά των έργων του Σαίξπηρ, συγγραφέα, που με τα λαμπερά και εκφραστικά της μάτια μάς βοηθά να διευρύνουμε τους πνευματικούς μας ορίζοντες αλλά και να προβληματιστούμε για τους ιδεολογικούς. Και όλοι οι υπόλοιποι δηλαδή να μη το διαβάσουν; Ίσα-ίσα! Αν κάποιος θέλει να εισέλθει στο μοναδικό κόσμο της συγγραφέως, το παρόν βιβλίο είναι η καλύτερη αφορμή!

Χωρισμένο σε αυτοτελή και σύντομα κεφάλαια, με χαρακτηριστικούς τίτλους όπως «Ίδια  γιαγιά σου», «Η Αθήνα ανάμεσα στα σκυλιά και στους λύκους» ή «Plastic People of the Universe» περνούν από μπροστά μας τόσο στιγμές της ζωής της όσο και αναγνώσματα, μουσικές, πόλεις και άνθρωποι που έπαιξαν και παίζουν ρόλο στο συγγραφικό λογοτεχνικό της έργο και όχι μόνο.

Μπορεί να βάλει κανείς «οδικές σημάνσεις»  στο πλούσιο οδοιπορικό της λογοτεχνικής ζωής ενός συγγραφέα όπως η Τριανταφύλλου; Μυθιστορήματα που τα διαβάζεις και τα ξαναδιαβάζεις, για να εντοπίσεις τις διακυμάνσεις των συναισθημάτων σου σε κάθε νέα ανάγνωση. Δικό μου αγαπημένο Το εργοστάσιο μολυβιών. Και το ταξίδι συνεχίζεται με διηγήματα, νουβέλες, βιβλία για μία από τις αγάπες της, τον κινηματογράφο. Βιβλία για παιδιά; Ναι! Πάρα πολλές εξαιρετικές μεταφράσεις και επιμέλειες με έργα όπως των Jacqueline De Romilly και Noam Chomsky. Και φυσικά ένας έντονος πολιτικός αρθρογραφικός λόγος, δοσμένος με ολοκληρωμένα επιχειρήματα, που ακόμα και αν δεν συμφωνείς μαζί του σε κάνει να προβληματιστείς. Άλλωστε αυτός δεν θα έπρεπε να είναι και ο ρόλος ενός πνευματικού ανθρώπου της εποχής μας; Ο γόνιμος προβληματισμός που δημιουργούν τόσο τα λογοτεχνικά όσο και όλα τα υπόλοιπα έργα της Τριανταφύλλου λύνει τις παρωπίδες που ηθελημένα ή μη έχουμε όλοι μας.

Έγραφε ο Σάμιουελ Τζόνσον: «Αν βρεθείς σε χώρα καλύτερη από τη δική σου, ίσως μάθεις πώς να καλυτερέψεις τη δική σου· αν βρεθείς σε χειρότερη, ίσως αποδεχθείς το αυτονόητο: υπάρχουν και χειρότερα». Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το παρόν βιβλίο που δείχνει το ρόλο των ταξιδιών στη ζωή της, αλλά και την «ανάγκη» επιστροφής της στη χώρα μας. Στο βιβλίο βρίσκουμε διάσπαρτα «αστραφτερά πεδία» που περιγράφουν τόσο τα ταξίδια της όσο και τη ζωή της στο εξωτερικό. «Το ζήτημα είναι όταν ταξιδεύεις, έρχεσαι αλλαγμένος πάλι πίσω ή πας σε μια ξένη χωρά για να επιβεβαιώσεις κάτι που νομίζεις ότι υπάρχει; Εγώ στα ταξίδια έχω χάσει πολλές αυταπάτες. Έχω δει πράγματα που δεν περίμενα ότι θα δω και κυρίως έχω ανακαλύψει για τον εαυτό μου πράγματα που δεν περίμενα ότι θα ανακαλύψω.» θα μου αναφέρει χαρακτηριστικά σε μια συζήτησή μας. Παρόλα αυτά θα προσθέσει ότι τα «καλύτερα ταξίδια της τα έχει κάνει στο δωμάτιο της» αγκαλιά με βιβλία και βινύλια.

Το βιβλίο είναι γεμάτο μουσική, φιλοσοφία, αρχιτεκτονική και… αγώνες της Φόρμουλα 1! Όχι, η Τριανταφύλλου δεν είναι σαν όλα τα κορίτσια της εποχής της και γι’ αυτό είναι ξεχωριστή!

Και όταν κανείς τελειώσει με τα Αστραφτερά πεδία τι γίνεται; Απλά στρέφεται σ’ αυτά εκ νέου! Δεν έχει τελειώσει τόσο εύκολα μαζί τους… Γιατί θα θέλει να ξαναδιαβάσει την ανάλυση για τον Μεγάλο Γκάτσμπυ, τις απόψεις της για τον Σαρτρ & τον Σπινόζα, τον Υπαρξισμό, την Αθεΐα, να δει εκ νέου ποιο από τα 12 διηγήματά της θα ξεχωρίσει αυτήν τη φορά (για εμένα μέχρι στιγμής είναι το «Έλα γρήγορα» και «Η λατρεία του Εγώ»).

Και αν αναγνωρίσει γύρω του μικρούς πρίγκιπες που διασχίζουν πλατείες με πικάπ στην αγκαλιά, δυναμικά κορίτσια που κινούνται στους ρυθμούς της ροκ εντ ρολ, ανθρώπους που ονειρεύονται road trips στους μεγάλους δρόμους της Αμερικής με θέα τον Ειρηνικό Ωκεανό, και ένα Σάββατο βράδυ στην άκρη της πόλης ανακαλύψει τον εαυτό του… τότε μόλις ξεκίνησε το μαγικό ταξίδι στον κόσμο της Σώτης Τριανταφύλλου.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.

[Η αρχική παρουσίαση της κριτικής έγινε στο site «Dreamers & Co» στις 21/10/2016]