Λίγες ημέρες πριν φύγει ένας χρόνος που μπορούμε άνετα να τον χαρακτηρίσουμε ως ανύπαρκτο ή απόντα από τα ημερολόγια και το βιογραφικό μας, το blog επανέρχεται με ένα παραδοσιακό άρθρο για 5^η συνεχόμενη χρονιά! Culture Mushup του 2021, λοιπόν, με προτάσεις που ξεχώρισα και μου έκαναν καλή παρέα κυρίως στις θεματικές που αφορούν βιβλία και ταινίες/σειρές, καθώς για δεύτερη χρονιά δεν πήγα θέατρο! Αχ, Covid!

Ας ξεκινήσω, ωστόσο, με μια δήλωση παραδοχής σχετικά με την γραπτή μου απουσία από το παρόν blog ως μια απόρροια της δεύτερης χρονιάς covid-19. Δυστυχώς, το ίδιο ισχύει και για το podcast Οίδα με ακουστικά. Βέβαια, δεν άφησα όλο αυτό το διάστημα το fun page του blog χωρίς προτάσεις ή σχολιασμούς, καθώς και τον αντίστοιχο λογαριασμό του στο instagram, που ενεργοποιήθηκε το καλοκαίρι! Όλα αυτά δεν τα γράφω όμως για να δικαιολογηθώ. Η δημιουργικότητά μου απλώς δεν διοχετεύτηκε στον γραπτό λόγο του παρόντος blog…

 

<<>> 

 

Ταινίες/Σειρές

Ίσως είναι από τις λίγες χρονιές που ο αριθμός των ταινιών είναι τόσο μικρός! Οι πιο πολλές ταινίες που (ξανα)είδα ήταν παλιές και αγαπημένες μου επιλογές, αλλά και ιταλικές κομεντί με τις οποίες έφτιαχνε η διάθεσή μου! Αυτές που ξεχώρισα ωστόσο και θα πρότεινα να αναζητηθούν είναι οι παρακάτω:

1) Τα καλύτερά μας χρόνια: ο ιταλικός κινηματογράφος στα καλύτερά του!

2) Cruella: η «πραγματική» ιστορίας μιας από τις κακές της Disney σε εκπληκτική ερμηνεία της Emma Stone.

3) Judas and the Black Messiah: το δικό μου Όσκαρ καλύτερης ταινίας και ερμηνειών για μια ιστορία άγνωστη σε εμάς, καθώς η υπόθεση των Μαύρων Πανθήρων δεν είναι και τόσο διαδεδομένη στο ελληνικό κοινό. Μπορούμε να πούμε ότι ανήκει άτυπα στην ιστορία του αφροαμερικάνικου κινήματος Black Lives Matter της δεκαετίας του ’60, η οποία το τελευταίο διάστημα επανέρχεται μέσα από κυκλοφορίες βιβλίων και ταινιών ή docs και γίνονται γνωστές πολλές (άγνωστες) πλευρές, αλλά και πρόσωπα εκείνων των χρόνων. Βέβαια, όπως έχουμε ξαναπεί, η επικαιρότητα των θεμάτων και των αδικιών εναντίων των έγχρωμων κοινοτήτων είναι πολύ άσχημη και καλό θα ήταν να μαθαίνουμε από το παρελθόν.

4) Aldo Moro: μια ακόμα ιταλική ταινία αυτή τη φορά, βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα τα οποία επηρέασαν το κοινωνικο-πολιτικό σκηνικό της χώρας. Η απαγωγή και η δολοφονία του χριστιανοδημοκράτη πολιτικού Άλντο Μόρο από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες ήταν ένα γεγονός που συγκλόνισε την ιταλική κοινωνία, καθώς  ήταν η αρχή του τέλους αυτής της φοβερής τρομοκρατικής οργάνωσης. Η ταινία βασίζεται σε μαρτυρίες φοιτητών του στη Νομική Σχολή και στις αρχές και τα πιστεύω που είχε αυτός ο πολιτικός, ο οποίος επιδίωκε τον συμβιβασμό ανάμεσα στο κόμμα του και τους κομμουνιστές.

Στο πλαίσιο ενός άτυπου φεστιβάλ που ξεκίνησε το Ιταλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, το «Italy on Stage», έχω παρακολουθήσει (και θα συνεχίσω τη νέα χρονιά) αρκετά ενδιαφέροντα docs για την ιταλική γαστρονομική κουλτούρα, τον πολιτισμό και τη μόδα καθώς και ιταλικές ταινίες που δεν είχα ιδέα για την ύπαρξή τους. Οι δύο που ξεχώρισα ήταν οι Magnifica presenza και Il giovane favoloso. Δεν ξέρω αν είναι σύμπτωση, αλλά ο πρωταγωνιστής τυχαίνει να είναι και στις δύο ο ίδιος ταλαντούχος ηθοποιός!

Σε επίπεδο νέων ξενόγλωσσων σειρών δεν μπορώ να μην αναφερθώ στο Pretend it’s a city, το οποίο λάτρεψα (ακούστε σχόλιό μου στο σχετικό podcast),στην Emily Dickinson (δεν έχω δει ακόμη τον τρίτο κύκλο βέβαια)η οποία με οδήγησε στην ανακάλυψη της ποίησης της και στις guilty pleasure σειρές όπως το Emily in Paris και Bridgerton. Ήταν αναγκαίο φέτος να δούμε σειρές που δεν μας προβλημάτιζαν, αλλά αντίθετα μας γέμιζαν πολύχρωμες παστέλ εικόνες και μια γλυκιά διάθεση. Επίσης, άξια αναφοράς είναι η σειρά Sex Education, καθώς κατάφερε μέσα από ένα pop τρόπο να μιλήσει για κάτι που μόνο ταμπού δεν πρέπει να φέρνει στο μυαλό μας.

Καθώς ήταν μια ακόμη περίεργη χρονιά, όπως προείπα, ίσως η στροφή στην μαγική μυθοπλασία δεν είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να μας ξενίζει, αλλά να μας χαλαρώνει όπως έκαναν κάποτε οι ταινίες του Harry Potter και του Lord of the Rings. Τουλάχιστον αυτό ισχύει στη δική μου περίπτωση, καθώς άλλοι λόγου χάρη προτιμούν τις αστυνομικές σειρές γι’ αυτό το λόγο. Έτσι, λοιπόν, θα σας πρότεινα άφοβα τις παρακάτω σειρές: A discovery of witches, Shadow & Bone και The wheel of time.Κάποιες απ’ αυτές τυχαίνει να είναι μεταφορές βιβλίων που για χρόνια οι λάτρεις τους αναρωτιόταν αν μπορούσαν να μεταφερθούν στην μεγάλη οθόνη. Θα έλεγα ότι το κατάφεραν, αλλά εμένα ως αναγνώστρια δεν θα με προσέγγιζαν.    

Εκτός «συναγωνισμού» την φετινή τηλεοπτική χρονιά ανήκουν οι σειρές Gilmore Girls & Gossip Girl που ξαναείδα συνολικά και χωρίς διακοπές μετά από πάρα πολλά χρόνια. Εκτίμησα ομολογώ λίγο παραπάνω την ποιότητα & τον πλούτο των ξένων σειρών των αρχών του 21^ου αιώνα…

Στο ίδιο κλίμα ανήκει και η ERTflix. Ένα site το οποίο επισκέφτηκα πάρα πολλές φορές φέτος και απήλαυσα το περιεχόμενό του! Είτε είδα τις προσεγμένες ελληνικές του σειρές (τι να πρωτοπεί κανείς για την Τούρτα της μαμάς αλλά και τα Καλύτερά μας χρόνια ) είτε είδα εκπομπές ή docs που δεν πρόλαβα σε live μορφή. Στο σημείο αυτό να προτείνω τη σειρά doc Γιατί ‘21 που δίνει μια εντελώς διαφορετική οπτική στην φετινή επέτειο των 200 ετών από το 1821. Η επιστημονική πολυφωνία της εκπομπής είναι αυτή που την ξεχωρίζει από παραπλήσιες θεματικές εκπομπές. Η δουλειά που έχει γίνει από το κρατικό κανάλι συνολικά, εν τέλει, πραγματικά είναι αξιέπαινη και όχι αμελητέα, μετά από τόσο χρόνια, ας μου επιτραπεί η φράση, αδιαφορίας!

 

Podcasts

Αν και η χρονιά ξεκίνησε με τη δική μου δημιουργία στήλης podcast συνεχίστηκε με το άκουσμα αρκετών άλλων εκπομπών! Τα ελληνικά podcasts είχαν την τιμητική τους και το Spotify εγκαταστάθηκε για τα καλά στο κινητό μου. Είτε περπατώντας έξω είτε εντός σπιτιού κάνοντας δουλείες, άκουσα Ποίηση και Λογοτεχνία, μαθήματα Ιστορίας, άτυπα ημερολόγια Δημοσιογραφίας και πάρα πολύ μουσική από soundtracks ταινιών και σειρών. Τα site της Lifo, της Athens Voice, του pod.gr, του news 24/7 και του Inside Story βρίθουν από ακουστικές επιλογές για όλα τα γούστα & ενδιαφέροντα. Επίσης, ξεχώρισα κάποιες γυναικείες φωνές από τις οποίες έμαθα πολλά με κριτική σκέψη και λογισμό: οι δημοσιογράφοι Βάλια Καϊμάκη και Μίνα Μπιράκου καθώς και η Επιστήμη Μπινάζη έφεραν έναν άλλον αέρα στην ακουστική μου συλλογή. Είναι μια όμορφη συνήθεια την οποία θα συνεχίσω και την επόμενη χρονιά και μάλλον θα αναζητήσω και ξένες ακουστικές επιλογές!

 

Βιβλία

Ήταν μια πάρα πολύ γεμάτη χρονιά αναγνωστικά! Αναγνώσεις κάθε είδους: από ακαδημαϊκά κείμενα, μέχρι εφημερίδες, περιοδικά, ψηφιακά άρθρα, βιβλία λογοτεχνίας και non fiction! Επίσης, ήταν μια χρονιά (ίσως για πρώτη φορά) που «εγκατέλειψα» βιβλία είτε γιατί δεν με «τράβηξαν» αναγνωστικά είτε γιατί μάλλον δεν ξεκίνησαν να διαβάζονται την κατάλληλη περίοδο. Τελικά όλα είναι θέμα διάθεσης, εκτός βέβαια αν πρόκειται για επαγγελματικούς λόγους, που σ’αυτή την περίπτωση διαβάζεις ακόμα και αν δεν σου αρέσει η θεματική και το ύφος. Δεν νιώθω άσχημα που άφησα κάποια βιβλία στη μέση. Δεν τα απέρριψα, καθώς ξέρω ότι κάποια άλλη στιγμή θα επιστρέψω σε αυτά. Η λίστα μου περιέχει παλιές και νέες κυκλοφορίες, άλλωστε, αν και σε περίοδο καραντίνας, οι ελληνικοί εκδοτικοί οίκοι δεν σταμάτησαν τις «μηχανές» τους. Φέτος δεν θα κάνω μια λίστα με τα κορυφαία αναγνώσματα που ξεχωρίζω, αλλά θα αναφερθώ πάνω-κάτω σε όλα όσα με συντρόφευσαν.

Ελληνική συγγραφή

Η χρονιά ήταν γεμάτη με ελληνική λογοτεχνία, νουβέλες, ποίηση, μυθιστορηματικές αυτοβιογραφίες και ιστορικά μελετήματα (σχετικά και μη με την επέτειο των 200 ετών από το 1821). Ήταν θα έλεγα ένας άτυπος στόχος μου να μη διαβάσω μόνο μεταφρασμένη λογοτεχνία και το κατάφερα!

Ξεκινώ με μια ποιητική συλλογή που ενθουσιάστηκα μαζί της και βρίσκεται πλέον σε περίοπτη θέση μαζί με τα αγαπημένα μου ποιητικά έργα: Σε τόπο ξερό [Ποιήματα 1970-2012] της Μαρίας Λαϊνά. Μετά την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ κατατάσσεται επίσημα στις αγαπημένες μου σύγχρονες ελληνίδες ποιήτριες! Συνεχίζω με τα κείμενα της Ελεάννας Βλαστού που διαβάζω ανελλιπώς κάθε Κυριακή στην Καθημερινή και τα βρίσκω πολύ ενδιαφέροντα και (αυτό)σατυρικά/σαρκαστικά  όπως και το βιβλίο της Στο Λονδίνο  που ανακάλυψα αυτή τη χρονιά. Ένα βιβλίο που βρέθηκε τυχαία στα χέρια μου, ως δώρο από έναν φίλο μου, και με συγκίνησε πολύ με τη θεματική του είναι το Γλυφό νερό της Αθηνάς Παπανικολάου. Είναι ένα βιβλίο που θα διάβαζα σίγουρα στους μαθητές της Δευτεροβάθμιας.

Στα πλαίσια του non-fiction, φέτος ήταν η χρονιά του δασκάλου μου (κυριολεκτικά και μεταφορικά) Νίκου Μπακουνάκη. Σχεδόν 15 χρόνια τώρα διαβάζω και συλλέγω (και πλέον ακούω μέσω των podcast του στη Lifo) οτιδήποτε έχει την υπογραφή του! Η ευρυμάθειά του, η ξεχωριστή και συνδυαστική του σκέψη και ματιά τον καθιστούν άξιο δάσκαλο για όποιον ενδιαφέρεται να μάθει πώς ο χώρος της πολιτιστικής/λογοτεχνικής δημοσιογραφίας κρύβει διαμάντια (ή και όχι) και μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή. Σε μια εποχή που, δυστυχώς, απαξιώνονται τα ΜΜΕ και προβάλλονται ευτελή πρότυπα, ο Μπακουνάκης αναζωπυρώνει το ενδιαφέρον και την αγάπη μας για το χώρο του Βιβλίου και υπενθυμίζει πως χάρη σε ένα έντυπο επηρεάστηκε & διαμορφώθηκε ένα μέρος της κοινωνίας μας.»Δεν πειράζει αν το βιβλίο δεν μπορεί να θρέψει τους πεινασμένους: είναι πάθος μας. Και το προνόμιο των παθών μας πρέπει να μπορούμε να το απολαμβάνουμε«, αναφέρει κάπου χαρακτηριστικά. Το βιβλίο Όταν έπεσα στο μελανοδοχείο το έχω διαβάσει ήδη δύο φορές και είναι γεμάτο σημειώσεις και σχόλια. Πιστεύω ότι είναι ένα έργο που θα με συντροφεύει ξανά & ξανά και κάθε φορά θα ανακαλύπτω κάτι καινούργιο! Παράλληλα με αυτό (ξανα)διάβασα και τη μελέτη του Δημοσιογράφος ή ρεπόρτερ: Η αφήγηση στις ελληνικές εφημερίδες, 19ος-2ός αιώνας  και σκοπεύω σύντομα να διαβάσω και ένα ακόμη πόνημά του: Μια στιγμή της Ευρώπης στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Ο λόγος, η εικόνα, ο μύθος του Ανδρέα Ρηγόπουλου.

Επιστρέφοντας στην ελληνική λογοτεχνία, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στο νέο έργο της λατρεμένης μου Σώτης Τριανταφύλλου, Σικελικό ειδύλλιο. Ήταν η καλύτερη ελληνική προσθήκη στο ιταλικό αφιέρωμα που έκανα φέτος στα πλαίσια των μυθιστορηματικών μου αναγνώσεων. Το διάβασα απνευστί μέσα σε ένα σαββατοκύριακο και ταξίδεψα νοερά σε μια κοινότητα της Νότιας Ιταλίας που δεν διαφέρει πολύ από τη δική μας ελληνική επαρχία. Η λογοτεχνία της Τριανταφύλλου για εμένα είναι ένα καταφύγιο, καθώς ξέρω πώς ό,τι γράψει θα το διαβάσω και θα περάσω πολύ όμορφα!

Αναγνωστικές εκπλήξεις ήταν οι συναντήσεις με τα έργα των παρακάτω ελλήνων συγγραφέων, οι οποίοι με έκαναν να μη διαβάσω μόνο μία φορά τα βιβλία τους, αλλά να αναζητήσω και ό,τι άλλο έχουν γράψει. Είναι πολύ αισιόδοξο, νομίζω, ότι η σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία έχει τέτοια δείγματα γραφής που φεύγουν από τα καθορισμένα πλαίσια που έχει ορίσει άτυπα η ελληνική κουλτούρα και παράδοση γραφής (αν μπορούμε να το πούμε αυτό). Τα ονόματά τους θα είναι σύνδεσμοι που θα οδηγούν στα εκπληκτικά τους βιβλία: Νάσια Διονυσίου, Χρήστος Αστερίου, Σωτήρης Δημητρίου, Σπυροπούλου Μαριαλένα, Γιώργος Θεοχάρης, Σπύρος Σταβέρης.

Δηλώνω αρκετά χαρούμενη που ένα βιβλίο που αγαπώ πάρα πολύ και το έχω προτείνει και το έχω δωρίσει πολλές φορές, βραβεύτηκε φέτος με ένα πολύ σημαντικό τίτλο: το Βραβείο Ευρωπαϊκού Μυθιστορήματος. Η Νίκη του Χρήστου Χωμενίδη ξεκίνησε άτυπα για εμένα μια σειρά γνωριμίας με όλα τα έργα του συγγραφέα, παλιά και νέα. Νομίζω, κάθε χρόνο διαβάζω σίγουρα κάτι από Χωμενίδη και Σκαμπαρδώνη, κάτι σαν παράδοση. Φέτος διάβασα δύο πολύ ωραία, σατυρικά, βαθιά πολιτικά και κοινωνικά βιβλία του Χωμενίδη: Το σπίτι και το κελλί και Ο Τζίμης στην Κυψέλη. Επίσης, διαβάζω ανελλιπώς τα κείμενά του σε εφημερίδες ή ψηφιακά μέσα και ακούω τις «τρελές» του ιστορίες στο podcast του. Ο Χωμενίδης έχει τη γραφική μαεστρία να μπλέκει τη μυθοπλασία με πραγματικά γεγονότα με έναν μοναδικό και χαρισματικό τρόπο, να έχει ένα εριστικό ύφος και χιούμορ, που αν δεν το αντέξεις την πρώτη φορά καλύτερα να μη συνεχίσεις μαζί του. Είναι ένας ιντριγκαδόρος υπενθυμιστής…που αν και μυθιστοριογράφος δεν διαφέρει καθόλου από έναν δημοσιογράφο που «ακτινογραφεί»-σκανάρει επιτυχώς την κοινωνία στην οποία ζει και θέλει να αφυπνίσει με τον δικό του τρόπο!

Η συγγραφέας-ανακάλυψη για εμένα αυτή τη χρονιά όμως ήταν η Καρολίνα Μέρμηγκα. Ομολογώ ότι καθυστέρησα να διαβάσω τα μυθιστορήματά της, αλλά πριν το τέλος του έτους ολοκλήρωσα την ανάγνωση του συνόλου της εργογραφίας της! Την γνώριζα και την εκτιμούσα ως δημοσιογράφο, τώρα την λατρεύω ως μυθιστοριογράφο. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κανένα από τα 4 έργα της, όλα της είναι συγκλονιστικά, πανέμορφα, λυρικότατα, ταξιδιάρικα, διδακτικά και πολλά άλλα! Όπως βλέπετε αναφέρομαι εντελώς ψύχραιμα στη δουλειά της!

Κλείνοντας με την ελληνική παραγωγή θα αναφερθώ σε τρία βιβλία ιστορικού περιεχομένου, τριών ξεχωριστών προσωπικοτήτων, που η χώρα μας είναι τυχερή που μπορεί να τους κατατάξει ξεκάθαρα στους πνευματικούς της ανθρώπους. Ο Νίκος Αλιβιζάτος με το τελευταίο του έργο Δυο βήματα μπρος, ένα πίσω: 8+1 πολυτάραχες δεκαετίες παραδίδει ένα άτυπο μάθημα Ιστορίας μέσα από τα οικογενειακά του βιώματα και το γλαφυρό και απλό του ύφος κάνει προσιτές κάποιες από τις πιο γκρίζες σελίδες της ελληνικής Ιστορίας.

Το δεύτερο έργο ανήκει στον καθηγητή μου Πέτρο Πιζάνια, που μετά το επιτυχημένο του πόνημα Η ιστορία των νέων Ελλήνων: Από το 1400 έως το 1820 παραδίδει μια από τις πιο σημαντικές μελέτες που κυκλοφόρησαν φέτος, στα πλαίσια της επετείου των 200 ετών από το 1821: Η Ελληνική Επανάσταση, 1821-1830 . Ξεχωρίζει απ’ όσες κυκλοφορούν γιατί είναι συνοπτική, αλλά τρελά περιεκτική! Καταπιάνεται με όλες τις πλευρές της Επανάστασης: κοινωνικές, πολιτικές, στρατιωτικές, διπλωματικές κτλ. Επίσης, η ερευνητική του ματιά είναι σύγχρονη και συγκριτική με όσες επαναστάσεις έγιναν το προηγούμενο ή το επόμενο διάστημα, καθώς και με ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν ταυτόχρονα εκτός χώρας/περιοχής. Άρα μέσω των πρωτογενών πηγών, των αντίστοιχων θεματικών μελετών που κυκλοφορούν (ύπαρξη πλούσιας σύγχρονης βιβλιογραφίας στο τέλος του βιβλίου)και μέσω της γόνιμης κριτικής σκέψης που έχει ο έμπειρος καθηγητής μπορεί κάποιος ειδικός αλλά και μη να έρθει σε επαφή με το σημαντικό ιστορικό γεγονός που σημάδεψε τη σύγχρονη ελληνική ιστορία: την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Καταφέρνει και αναφέρεται με απλό και κριτικό τρόπο σε γεγονότα στα οποία, δυστυχώς, πολλές φορές εμπλέκονται και άλλοι άσχετοι φορείς και μυθεύματα.

Τέλος, το πόνημα-οδηγός της Βάσως Κιντή Φιλοσοφία της Ιστορίας είναι από τα βιβλία που χρειαζόμασταν χρόνια τώρα στην ακαδημαϊκή κοινότητα των ιστορικών σπουδών. Προσφέρει όλες τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις που έχει σκεφτεί ένας φοιτητής που θέλει να ξεφύγει από την γεγονοτολογία και ταυτόχρονα να αναπτύξει την κριτική του σκέψη! Δυστυχώς, οι (ελληνικές)σχολές δεν προσφέρουν το απαραίτητο θεωρητικό πλαίσιο που είναι αναγκαίο για να καταλάβουμε ότι η Ιστορία, η Επιστήμη του Χρόνου, δεν είναι μια στατική επιστήμη (ούτε καμία άλλη, βέβαια, στο χώρο των Ανθρωπιστικών Επιστημών, είναι ένας μύθος..).Πλούσια σύγχρονη βιβλιογραφία και εργογραφία περιέχονται στις σελίδες του, είναι ένα βιβλίο που διαβάστηκε με πάρα πολλές σημειώσεις και αστερίσκους!

 

Ξενόγλωσση/μεταφρασμένη συγγραφή

Ιταλία και Γαλλία κέρδισαν φέτος τις περισσότερες αναγνωστικές μου προτιμήσεις από μεταφρασμένη λογοτεχνία. Είμαστε πάρα πολύ τυχεροί που έχουμε τόσο καλούς επαγγελματίες στο χώρο της λογοτεχνικής μετάφρασης, καθώς έχουν τη δύναμη να μας μεταφέρουν με την τεχνική μαεστρία τους το λόγο και το ύφος του ξένου συγγραφέα, αλλιώς θα ήμασταν «χαμένοι στη μετάφραση»! Μόνο συγχαρητήρια, λοιπόν, και ένα μεγάλο ευχαριστώ για την πολύτιμη δουλειά τους!

Ταυτόχρονα με τις παραπάνω ευρωπαϊκές χώρες , ήρθα σε επαφή με αμερικανίδες συγγραφείς και αμερικάνους διηγηματογράφους μέσω του περιεκτικότατου σεμιναρίου της Αμερικανικής Πρεσβείας που παρακολουθώ για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Ευχαριστώ θερμά τον Θεόδωρο Γρηγοριάδη και τον Βαγγέλη Προβιά για την υπέροχη δουλειά τους ως υπεύθυνους του προγράμματος. Διάβασα πολλά δείγματα γραφής τα οποία με εντυπωσίασαν και μ’ έκαναν να ερμηνεύσω και να κατανοήσω την αμερικανική κουλτούρα και επιρροή συγκεκριμένων λογοτεχνικών περιόδων! Ωστόσο, δύο από τα βιβλία της σύγχρονης αμερικανικής κουλτούρας τα οποία ξεχώρισα είναι το Κάτι αστραφτερό της Jacqueline Woodson και Το αόρατο μισό της Brit Bennett. Έχοντας διαβάσει και τα προηγούμενα έργα τους, δηλώνω εντυπωσιασμένη για τη δύναμη της αφροαμερικάνικης φωνής τους και την συγκλονιστική τους πένα! Δηλώνω ξεκάθαρα θαυμάστριά τους και θα συνεχίσω να τους «ακολουθώ» σε κάθε νέο γραπτό τους «βήμα».

Μεταφερόμαστε τώρα στη Γαλλία, από την οποία έχουμε εξίσου ενδιαφέροντα δείγματα γραφής. Φέτος ήταν η χρονιά της Annie Ernaux! Προμηθεύτηκα το πρώτο της έργο εν μέσω καραντίνας  και ανυπομονούσα για την κυκλοφορία των επόμενων. Η αλήθεια είναι ότι τα βιβλία της Ερνώ είχαν κυκλοφορήσει και στο παρελθόν, αλλά ήταν από χρόνια εξαντλημένα. Ωστόσο, η επανακυκλοφορία τους από τις εκδ.Μεταίχμιο και της προσεγμένης εκ νέου μετάφρασης τους από την αρχική τους μεταφράστρια, της Ρίτας Κολαϊτη, καθώς και της προσέγγισης του έργου της από την κριτική της λογοτεχνίας, όπως του Μπακουνάκη (επίμετρο) , του Κατσουλάρη και του Αθηνάκη, έδωσαν νέα πνοή στη γνωριμία της συγγραφέως με το ελληνικό κοινό.

Το βιβλίο της Τα χρόνια έγινε ένα από τα αγαπημένα μου! Μια ξεχωριστή γυναικεία πένα και οπτική! Ένα λογοτεχνικό ύφος και είδος γραφής που δεν έχω ξανασυναντήσει, ομολογουμένως. Το βιβλίο δεν το αντιμετώπισα ως μυθιστόρημα, αλλά ως ένα ημερολόγιο γεγονότων και καταστάσεων που το προσωπικό γινόταν μέρος της μεγάλης εικόνας της κοινωνίας, γινόταν μέρος ενός συνόλου που άτυπα ή τυπικά η ηρωίδα ήθελε να ανήκει, αλλά και να αλλάξει. Η γαλλική κοινωνία της περιφέρειας και των αστικών κέντρων, οι άνθρωποι που τους άλλαξε ο Β’ Π.Π, οι πολιτικές, κοινωνικές και πολιτιστικές επαναστάσεις μιας χώρας που επηρεάζει αρκετά την Ευρώπη, η ματιά μιας γυναίκας σε μια εποχή αλλαγών προσωπικών και μη. Το βιβλίο δεν έχει φύγει από δίπλα μου, ακόμα και αν το έχω τελειώσει εδώ και καιρό, καθώς είναι ένα έργο που θέλεις να επιστρέφεις σε αυτό (άλλωστε το έχω γεμίσει τόσες πολλές σημειώσεις και υπογραμμίσεις)…και αυτό είναι μεγάλο επίτευγμα για τη συγγραφέα! Το σίγουρο είναι ότι θα συνεχίσω και με τα υπόλοιπα έργα της τη νέα χρονιά!

Εμμένοντας με τον γαλλικό αέρα, 3 πολύ διαφορετικά βιβλία μεταξύ τους με συντρόφευσαν αυτή τη χρονιά και μου προκάλεσαν εντύπωση για τις θεματικές τους, το ύφος γραφής τους και το ιστορικό τους σκηνικό. Ο αγαπημένος Éric Vuillard με το βιβλίο Ο πόλεμος των φτωχών, συμπληρώνει την αναγνωστική μου συλλογή των έργων του. Ακολουθούν τα πρωτόλεια των Thomas Cantaloube και Anton Beraber τα οποία θα συζητηθούν σίγουρα στο μέλλον για πολλούς λόγους!

Όπως προείπα, φέτος πραγματοποίησα ένα αφιέρωμα στην ιταλική κουλτούρα και ευτυχώς οι λογοτεχνικές επιλογές είναι πάρα πολλές και άκρως ενδιαφέρουσες! Λάτρεψα την Rosa Ventrella και τη Nadia Terranova. Βέβαια, εντυπωσιάστηκα με τον Domenico Starnone  και τον Luca Ricci. Ένοιωσα νοσταλγία με τον Alberto Garlini, ξεκουράστηκα με Heddi Goodrich και ανακάλυψα εκ νέου το αγαπημένο Παλέρμο μέσω της Stefania Auci. Όλα τα παραπάνω βιβλία ήταν μια ταξιδιωτική όαση του μυαλού μέσα σε μια περίεργη χρονιά. Άξιο αναφοράς είναι ότι η παραπάνω σύγχρονη ιταλική λογοτεχνία προσφέρει εξαιρετικά δείγματα γραφής που καταπιάνονται με διαχρονικά κοινωνικά και ατομικά θέματα, παρουσιάζοντας με ζωντάνια και αμεσότητα το σκηνικό εξέλιξης των γεγονότων, κάνοντας τον αναγνώστη μέρος της πλοκής.

<<>>

Ήθελα να γράψω πάρα πολύ αυτό το τελευταίο blogpost αυτής της χρονιάς, καθώς με αυτόν τον τρόπο δείχνω την εκτίμησή μου τόσο απέναντι στον προσωπικό κόπο που έχω καταβάλει γι’ αυτό το blog, όσο και την εκτίμησή μου προς τους ανθρώπους που το διαβάζουν και το ακολουθούν.

Ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά. Και θα ξαναγράψω τα λόγια με τα οποία είχα κλείσει και το προηγούμενο Culture Mushup: …οφείλω να το ξαναπώ, καθώς θα ήμουν αγνώμων αν δεν το έκανα, ότι, αν μένει κάτι απ’ όλη αυτή τη χρονιά, δεν είναι ότι στερήθηκα κάτι, όπως ακούω πολλούς να λένε. Ίσα-ίσα , ισχύει το αντίθετο. Αυτό που μένει από το περίεργο 2021 είναι η ενσυναίσθηση, η προσοχή και η υπευθυνότητα προς τους άλλους, η αυτοσυγκράτηση και η αισιοδοξία και όλα αυτά σε προσωπικό επίπεδο. Εύχομαι όλη αυτή η εμπειρία να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους και πολίτες!

Άραγε μας έκανε; Ή φτάσαμε στο σημείο να αμφισβητούμε τα επιτεύγματα της Επιστήμης μετά από 2 χρόνια πανδημίας; Πολλές φορές στο fun page του blog αναφέρθηκα στην αναγκαιότητα του εμβολιασμού και στην πίστη μας στα θαύματα της Επιστήμης. Στην ελπίδα που περιμέναμε να έρθει πέρυσι τέτοιον καιρό! Ναι, γιατί είναι θαύμα ένα φάρμακο-σωτηρία να προσφέρεται δωρεάν! Μπορεί το blog μου να μιλάει για τον Πολιτισμό & τις Τέχνες, αλλά δεν ξεχνάμε ότι Πολιτισμός είναι και η εμπιστοσύνη στην Επιστήμη & στην Πρόοδο! Είναι αλληλένδετα! Σας προτρέπω να εμβολιαστείτε και να προστατέψτε τόσο τον εαυτό σας, όσο και αυτούς που αγαπάτε, αλλά και τους συμπολίτες σας! Γιατί μην ξεχνάτε ότι ανήκουμε όλοι σε μια πολιτισμένη κοινότητα και είμαστε τυχεροί που έχουμε πρόσβαση στα επιτεύγματα της Επιστήμης!

Φέτος, εκτός από την αναλγησία κάποιων απέναντι στην ρεαλιστική αντιμετώπιση της πραγματικότητας του Covid19, ήρθαν στην επιφάνεια αρκετά περιστατικά βίας που μας συγκλόνισαν όλους! Επιπρόσθετα, ο κόσμος του αθλητισμού και του θεάματος ταρακουνήθηκε και αφυπνίστηκε από ηρωίδες που μίλησαν και ανέδειξαν το άσχημο πρόσωπο μιας υποτιθέμενης εξουσίας, μιας χολής δύναμης, ενός ψυχολογικού και σωματικού μπούλινγκ που δεν είχε ηλικιακά και ηθικά όρια. Μια βρωμιά που κατάφερνε να κρύβεται επιμελώς, αλλά η πανδημία μπόρεσε να αναδείξει.

Ήταν ένα μεγάλο μάθημα για τα ΜΜΕ, τα οποία πρέπει να επαναπροσδιορίσουν το ρόλο τους και ιδιαίτερα απέναντι στην επιρροή των πολιτών και στην προβολή και, πολλές φορές, αποθέωση χείριστων προτύπων! Προφανώς και τα όρια της πολυφωνίας της δημοσιογραφίας είναι απεριόριστα στις δημοκρατικές μας κοινωνίες, αλλά ας μην χαρακτηρίζουμε την αισχρότητα και τον κομπλεξισμό ως κεκαλυμμένη δημοσιογραφία. Στο ίδιο κλίμα, θα ήθελα να αναφερθώ και στη γκρίνια που έδειξε αρκετός κόσμος στο χώρο του πολιτισμού, είτε ως εκπρόσωποι είτε ως δημοσιογράφοι, πάνω σε διάφορα θέματα. Η μεμψιμοιρία δεν οδηγεί πουθενά αν δεν έχεις να προτείνεις λύσεις! Σε καιρούς, όχι πολύ μακριά από το σήμερα, που χαρακτηριζόταν από «εύκολη» ευμάρεια διαρκείας, η μη κοπιώδης άσκηση κριτικής ήταν κάτι το εύκολο. Σήμερα όμως;   

Εύχομαι όλη αυτή εμπειρία των δύο χρόνων πανδημίας να δώσει ευκαιρίες να ακουστούν νέες & σύγχρονες φωνές στο χώρο του Πολιτισμού και των Γραμμάτων. Εύχομαι να δοθούν επιτέλους ευκαιρίες σε ανθρώπους που το αξίζουν! Ο σκοταδισμός της μεσαιωνικής πανδημίας ας υποχωρήσει σε όλους τους τομείς της ζωής μας…

 

Καλή δημιουργική χρονιά με ταξίδια αναψυχής, αλλά και του πνεύματος μέσα από ταινίες, σειρές, βιβλία και με επισκέψεις σε μουσεία, γκαλερί και αρχαιολογικούς χώρους (εντός και εκτός χώρας)!

 

Σας ευχαριστώ θερμά που στηρίζετε αυτό το blog και ό,τι ξεχωρίζω στο χώρο του Πολιτισμού και των Γραμμάτων!

 

Στέλνω 2022 γλυκές ευχές σε όλους σας!  

 

Υ.Γ Στο fun page του blog στο Facebook μπορείτε να συνεχίσετε να βλέπετε οτιδήποτε προτάσεις ξεχωρίζω από το χώρο του Πολιτισμού, των Γραμμάτων & των Τεχνών!