Ακόμα και στους πιο σκοτεινούς καιρούς ενός φριχτού πολέμου, όπως ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, μπορεί να υπάρξει ένα Φως που βγαίνει από την Ψυχή του ανθρώπου και του δίνει Δύναμη.

Ένα ακόμα βιβλίο για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Κάθε άλλο! Το Όλο το φως που δεν μπορούμε να δούμε (εκδόσεις Πατάκη, 2016) είναι ένα βιβλίο με φόντο τον πιο φρικτό πόλεμο της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας αλλά με πρωταγωνιστές την ανθρωπιά και την δύναμη που κρύβει ο καθένας μέσα του.

Οι ήρωές μας είναι δύο παιδιά που τους παρασέρνει η δίνη του πολέμου και κάπου εκεί οι παράλληλες ιστορίες τους θα συναντηθούν τη νύχτα που τα συμμαχικά στρατεύματα θα βομβαρδίσουν το Σαιν Μαλό.

Σε 13 κεφάλαια, αρκετά σύντομα σε έκταση, ο Ντορ θα μας δώσει δύο ιστορίες ανθρώπων που οι συγκυρίες τους οδήγησαν να ενηλικιωθούν νωρίτερα απ’ ότι θα έπρεπε.

Η Μαρί Λορ Λεμπλάν, ένα τυφλό κορίτσι, που ζει με τον πατέρα της στον μικρόκοσμο του Παρισιού μια ήσυχη και συμβατική ζωή. Η καθημερινότητά της που κινείται ανάμεσα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, όπου εργάζεται ο πατέρας της, και των βιβλίων του Βερν, θα αλλάξει με την εισβολή των Γερμανών στην πόλη. Κουβαλώντας ένα «μυστικό» θα καταφύγουν στο Σαιν Μαλό αναζητώντας καταφύγιο στο πατρικό σπίτι. Εκεί, ένας θείος που ζει με τα φαντάσματα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και την αγάπη για τις ιστορίες και τη μαγεία του ραδιόφωνου, και μια πιστή οικονόμος θα την βοηθήσουν να βγάλει προς τα έξω όλο το φως που κρύβει μέσα της. Κάνει δύναμη την αδυναμία της και καταφέρνει να επιζήσει.

Ο Βέρνερ Πφέννιχ, ένα ορφανό αγόρι από τη Γερμανία, προορισμένο να δουλέψει στο ορυχείο όπου σκοτώθηκε ο πατέρας του, έχει μόνο μία αγάπη, εκτός από την αδερφή του. Να καταπιάνεται με ό,τι έχει να κάνει με την τεχνολογία. Η εποχή που μεγαλώνει προμηνύεται «σπουδαία», η τεχνολογία θα φτάσει στο απόγειό της, η επιστήμη το ίδιο… Όλοι γνωρίζουμε όμως την φριχτότητα και τον παραλογισμό των «επιτευγμάτων» των ναζιστών. Από ένα τυχαίο γεγονός θα οδηγηθεί στις καλύτερες στρατιωτικές ακαδημίες του Γ’ Ράιχ και μετά από εκεί στο θέατρο του φρικτότερου πολέμου του 20^ου αιώνα.

«Πόσο φως λάμπει τη νύχτα! Δεν το είχε συνειδητοποιήσει ποτέ. Η μέρα θα τον τυφλώσει.»

Είναι εντυπωσιακό ότι στην ιστορία του Βέρνερ, ο συγγραφέας μάς παρουσιάζει αυτό που πολλές φορές η Ιστορία ομογενοποιεί. Δηλαδή το ρόλο των ανθρώπων σ’ έναν πόλεμο. Ο νεαρός ήρωάς μας δεν είναι ναζιστής, είναι ένα παιδί που θέλει να ξεφύγει από την φτώχια του και να γίνει μηχανικός. Είναι ένα γρανάζι τελικά σε μια αλυσίδα ανθρώπων που χρησιμοποίησε ο Χίτλερ για να εκπληρώσει τα φρικτά σχέδιά του. Ένας 16χρονος που οδηγείται στο πολεμικό μέτωπο με σκοπό να εντοπίζει παράνομους ασυρμάτους. Πόσο απλή όμως μπορεί να είναι αυτή η δουλειά όταν περνούν από μπροστά σου τόσες πολλές σκληρές εικόνες; Μπορεί να επιβιώσει το Φως της Ανθρωπιάς κάτω από αυτές τις συνθήκες;

Χαρακτηρίζεται ως μυθιστόρημα page turner. Σύντομα και γλαφυρά σε εικόνες και συναισθήματα κεφάλαια. Ένας λόγος που ρέει γρήγορα και απλά. Μια εξαιρετική ελληνική μετάφραση. Όμως το βιβλίο είναι πολλά περισσότερα από τα παραπάνω. Γράφτηκε σε 10 χρόνια και ο συγγραφέας έκανε εκτεταμένες έρευνες, τόσο για τα ιστορικά γεγονότα όσο και για την τεχνολογία της εποχής. Βραβεύτηκε με το βραβείο Pulitzer και Carnegie το 2015.

Αξίζει να διαβαστεί και να βρίσκεται στη βιβλιοθήκη σας καθώς είναι ένα μυθιστόρημα που δεν εξελίσσεται απλά στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά εστιάζει στη δύναμη των ανθρώπων να πηγαίνουν κόντρα στις αδυναμίες τους, στα πρέπει τις εποχής τους και να προβάλλουν όλο το φως που δεν μπορούμε να δούμε.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση της Νίνας Μπούρη.

[Η αρχική παρουσίαση της κριτικής έγινε στο site «Dreamers & Co» στις 02/09/2016]