(@miacharro)

Νέος μήνας, νέο blogpost. Μπήκε η Άνοιξη; Αναρωτιέμαι ακόμη, καθώς διανύουμε ήδη τον δεύτερο μήνα μιας υπέροχης εποχής και νιώθουμε ότι βρισκόμαστε στη μέση του χειμώνα (κυριολεκτικά και μεταφορικά). Γράφω μετρώντας ήδη έναν μήνα εντός σπιτιού. Αν εξαιρέσουμε τις ελάχιστες φορές που βγήκα για τις απαραίτητες μετακινήσεις, όλα τα υπόλοιπα πραγματοποιούνται από το σπίτι και φυσικά μέσω υπολογιστή.

Νιώθουμε όλοι περίεργα, μαγκωμένοι κάθε μέρα που ακούμε τόσες πληροφορίες, όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και το εξωτερικό. Αν και είχαμε την αίσθηση ότι μπορεί να είναι μια πολύ κακή φάρσα, συνειδητοποιήσαμε γρήγορα τη σοβαρότητα της υπόθεσης και κινηθήκαμε αναλόγως.

Ήδη από τις πρώτες ημέρες αποφάσισα να μην αναλώνομαι στις ειδήσεις πανικού & τρόμου. Παρακολουθώ συγκεκριμένα sites και ενημερώνομαι συγκεκριμένες ώρες. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι «κλείνω τα αυτιά ή τα μάτια» μου σε ό,τι συμβαίνει.

Νιώθω τυχερή που δεν βρίσκομαι σε μια δύσκολη επαγγελματική ή προσωπική/οικογενειακή θέση. Και νομίζω ότι ο καθένας θα πρέπει να επαναξιολογήσει τα δεδομένα του και να νιώσει τυχερός, ό,τι και αν σημαίνει αυτό. Ας σταματήσει η μεμψιμοιρία. Δεν μπορεί να γκρινιάζει κάποιος, όταν, ενώ έχει την υγεία του, μια στέγη να τον προστατεύει, τη δουλειά του και ό,τι άλλο του προσφέρεται, δεν μπορεί να βγει για ποτό ή φαγητό έξω. Δεν αντέχει ακόμα και το ίδιο του το σπίτι;! Λυπάμαι, αλλά θα πρέπει πολλοί να επαναπροσδιορίσουν πολλά στη ζωή τους και τι θεωρούν ως προτεραιότητα. Ίσως να είναι μια καλή αφορμή το τώρα.

Ομολογουμένως τα Ξεφυλλίσματα αποκτούν και ένα νέο περιεχόμενο, αυτό της άποψής μου για πράγματα πέρα από τον Πολιτισμό. Λογικό! Αυτό που με έχει σοκάρει αυτές τις ημέρες είναι η ευκολία με την οποία ορισμένοι ξεστομίζουν κάποιες φράσεις σχετικά με την πολιτική και γενικότερα με ό,τι ζούμε. Τελικά το θράσος δεν έχει κανένα όριο, ακόμα και όταν μια πανδημία χτυπά τον πλανήτη. Επίσης δεν έχει όριο σε κανένα πνευματικό επίπεδο! Είναι ντροπιαστικό άνθρωποι μορφωμένοι, με κάποια κουλτούρα, θέση κτλ., να εκφράζονται με χυδαία λόγια που προσβάλλουν αρχικά τη Δημοκρατία και μετά τον εαυτό τους. Θεωρώ ότι αυτό που ζει ο πλανήτης θα έπρεπε να μας κάνει λίγο πιο προσεχτικούς στις εκφράσεις μας, κάθε είδους. Για να καταλάβω εν τέλει πού είναι τα όρια ανθρωπισμού-κανιβαλισμού; Παιδεία: μεγάλο ζήτημα, που αφορά ακόμα περισσότερο τελικά αυτούς που έχουν περγαμηνές. Δεν είμαι θυμωμένη, αλλά σοκαρισμένη. Ίσως είναι μια καλή αφορμή για να δείξει τελικά ο καθένας τον (πραγματικό) χαρακτήρα του.

Και μετά απ’ όλα αυτά, συνεχίζουμε φίλες και φίλοι το πολιτιστικό πρόγραμμά μας!

Δεν ξέρω αν έχω αναφερθεί ποτέ στη μεγάλη αγάπη μου για τη συγγραφέα Hilary Mantel. Ήταν απίστευτο ότι το βραβείο Booker δόθηκε δύο φορές (2009,2012) σε μια λογοτεχνική saga που αφορούσε την πολιτική προσωπικότητα του Κρόμγουελ, της εποχής του Ερρίκου 8^ου των Τυδώρ. Και όμως δύο ιστορικά μυθιστορήματα κέντρισαν το ενδιαφέρον κριτών και αναγνωστών, για μια από τις πιο διάσημες βασιλικές οικογένειες.

Ω ναι, με έχουν ιντριγκάρει πολύ οι Τυδώρ, οι Πόλεμοι των Ρόδων, η μεγάλη Ελισάβετ, ο πατέρας της και οι γυναίκες του. Με λίγα λόγια η απόλυτη «τροφή» για λογοτεχνική και όχι μόνο έρευνα. Πριν λίγα χρόνια διάβασα απνευστί τα δύο πρώτα μέρη (Wolf Hall & Bring up the bodies) της τριλογίας του Κρόμγουελ και τα προτείνω ανεπιφύλακτα. Μετά από μια περιπέτεια με την υγεία της, η συγγραφέας κυκλοφόρησε το τρίτο και τελευταίο μέρος πριν λίγο καιρό και πολλοί νέοι αναγνώστες ανακάλυψαν εκ νέου μια ξεχωριστή πένα.

Ομολογουμένως οι εκδόσεις του εξωτερικού είναι εκπληκτικές, αλλά αξίζει να αναφερθεί ότι κυκλοφορούν σε εξαιρετική μετάφραση και στα ελληνικά, από τον εκδοτικό οίκο Πάπυρο και μάλιστα, όπως ενημερώθηκα, ετοιμάζεται και το τρίτο μέρος για να κυκλοφορήσει στην Ελλάδα το φθινόπωρο. Βέβαια όλα αυτά προ πανδημίας, οπότε εύχομαι τα καλύτερα στον εκδοτικό (και όχι μόνο σ’ αυτόν).

Στο σημείο αυτό να τονιστεί ότι το πρώτο μέρος της τριλογίας γυρίστηκε και σε σειρά που είναι ισάξια του βιβλίου και με ένα φοβερό καστ. Επίσης, για όσους ενδιαφέρονται η Mantel έχει γράψει και άλλα βιβλία, όπως ένα αντίστοιχα σημαντικό ιστορικό μυθιστόρημα για τη Γαλλική Επανάσταση, που θέλω πολύ να διαβάσω!

Συνεχίζοντας με τις βασιλικές οικογένειες της Μεγάλης Βρετανίας, ολοκλήρωσα τον τρίτο κύκλο του The Crown και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι αυτή η οικογένεια είχε μεγάλα ψυχολογικά προβλήματα. Επίσης, ο Κάρολος δεν θα γίνει ποτέ βασιλιάς. Ε ναι! Πάντως, αν εξαιρέσουμε τα «συμπεράσματα», είναι μια αξιέπαινη σειρά από κάθε πλευρά. Οι πρωταγωνιστές δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους και έχεις την αίσθηση της θεατρικότητας, αλλά και της απόλυτης φυσικότητας στην ερμηνεία τους.

Συνεχίζοντας με τις σειρές, κατάφερα να δω το πρώτο επεισόδιο της μεταφοράς του βιβλίου του Philip Roth, Η συνωμοσία εναντίον της Αμερικής, το οποίο ήταν πολύ ενδιαφέρον. Είναι μια mini σειρά, η οποία θα ολοκληρωθεί στα 6 επεισόδια. Δυστυχώς δεν έχω διαβάσει αυτό το σημαντικό βιβλίο, που νομίζω επιβάλλεται, καθώς μου αρέσει πάρα πολύ η γραφή του Ροθ. Η θεματική του δυστοπία, βέβαια, σε ιντριγκάρει ακόμα πιο πολύ. Όποιος δεν έχει διαβάσει Ροθ, απλά χάνει. Θυμίζει κάπως Χέμινγουει, αλλά και πάλι τον θεωρώ μοναδικό στο ύφος της πένας του. Στο σημείο αυτό να πω ότι βαριέμαι τρελά που κάποιοι για να τον υποτιμήσουν αναφέρουν τον μισογυνισμό του. Είναι ακριβώς η ίδια συζήτηση για τον Γούντι Άλεν ή για τον Πολάνσκι. Ωραία, λοιπόν, ας τους καταστρέψουμε, αυτούς και το έργο τους. Σοβαρά τώρα; Να υπενθυμίσω ότι οι συγκεκριμένοι δημιουργοί, της λογοτεχνίας και του κινηματογράφου, έχουν κυρίως γυναίκες θαυμάστριες; Τα συμπεράσματα δικά σας.

Ο συνδυασμός βιβλίο-μεταφορά του σε ταινία καλά κρατεί και συνεχίζω με μια ταινία από τον ξεχωριστό δημιουργό Christian Petzold. Πριν λίγα χρόνια είχα εντυπωσιαστεί από τον Φοίνικα. Τώρα μας μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το βιβλίο της Anna Seghers, Τράνζιτο. Αν και αναφέρεται στη Γαλλία του ’40 λίγο πριν την είσοδο των Γερμανών, η ταινία δεν είναι εποχής, αλλά κάνει μια ιδιαίτερη χρήση του παρόντος για να μιλήσει για το παρελθόν. Σκηνοθετικό τρικ ή ποιητική αδεία από το βιβλίο, ό,τι και να είναι, το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό.

Αναφορά σε μια ακόμη μεταφορά μυθιστορήματος στη μεγάλη οθόνη και μάλιστα ένα έργο που έχει ξαναγίνει ταινία, αλλά και σειρά. Μιλάμε, φυσικά, για την Έμμα, μια από τις γνωστές ηρωίδες της Jane Austen, που πρέπει να έχεις μεγάλη υπομονή για να μην την πνίξεις…με συγχωρείτε. Θεωρώ απίστευτο ότι, ενώ έχω παρακολουθήσει όλες τις μεταφορές του βιβλίου στην οθόνη, καμία δεν μου έχει αρέσει και αυτό γιατί θεωρώ τόσο λανθασμένες τις επιλογές της ομότιτλης πρωταγωνίστριας. Στην τρέχουσα μεταφορά πραγματικά γέλασα πολύ, το καστ ήταν αξιόλογο και έπαιζαν πολύ ωραία, αλλά η Έμμα δεν..δεν! Αυτή η ταινία ήταν η χαρά του παστέλ και του γλυκανάλατου αστεϊσμού, αλλά η πρωταγωνίστρια ήταν τόσο σπαστικιά (…και το λέω ευγενικά). Να ομολογήσω ότι δεν με ενθουσιάζει η λογοτεχνία της Jane Austen, ωστόσο συγκαταλέγω σε μία από τις αγαπημένες μου ταινίες την Περηφάνια και Προκατάληψη σε σκηνοθεσία του Joe Wright και με πρωταγωνίστρια την υπερταλαντούχα Keira Knightley.

Καθώς έχω καταπιαστεί με τις μεταφορές κλασικών λογοτεχνικών έργων στη μεγάλη ή τη μικρή οθόνη θα ήθελα να δω πάρα πολύ τον Πόλεμο και Ειρήνη τόσο στην κινηματογραφική του μεταφορά με την  Audrey Hepburn (το 1956!), όσο και στην τηλεοπτική με την Lily James. Θεωρώ ότι είναι ένα μεγάλο καλλιτεχνικό & δημιουργικό στοίχημα να μεταφέρεις το κολοσσιαίο αυτό μυθιστόρημα σε οπτική μορφή!

Στο ίδιο κλίμα θέλω να ξαναδώ τη σειρά Downton Abbey και την αντίστοιχη ταινία της. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι οι ίδιοι δημιουργοί προσφέρουν στο τηλεοπτικό κοινό άλλες δύο άξιες σειρές, το Belgravia και  The English Game. Είναι ξεκάθαρο μάλλον από τις επιλογές μου, αλλά ζήτω η Αγγλία και τα έργα εποχής;!

Για να κλείσω με τις ταινίες/σειρές να αναφέρω ένα αριστούργημα από βρετανό σκηνοθέτη (!) που απήλαυσα πρόσφατα και με έκανε να νιώσω και πάλι παιδί. Η μεταφορά του Αλαντίν της Disney σε ταινία από τον   Guy Ritchie ήταν κάτι το μοναδικό. Είχα να ενθουσιαστώ έτσι από την Πεντάμορφη και το Τέρας. Είναι άκρως ενδιαφέρον ότι ο σκηνοθέτης δίνει μια άλλη τροπή στο γνωστό παραμύθι, αναδεικνύοντας τη Γιασμίν σε μια άκρως δυναμική προσωπικότητα, η οποία στο τέλος γίνεται και σουλτάνος!

Επιστροφή στις βιβλιο-αναγνώσεις! Όπως είχα αναφέρει και στα Ξεφυλλίσματα Νο6 έχω ξεκινήσει τις πολλές και παράλληλες αναγνώσεις. Δεν είναι κακό, καθώς όλα τα βιβλία ανήκουν σε διαφορετικά είδη μεταξύ τους. Αλλά αποφάσισα να μην διαβάζω παραπάνω από ένα λογοτεχνικό έργο ταυτόχρονα, καθώς θέλω να αφοσιώνομαι στον κάθε συγγραφέα.

Έτσι ολοκλήρωσα το αριστούργημα του Cabre που είχα αναφερθεί εκτενώς. Είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις ξενόγλωσσου συγγραφέα που κάθε ένα από τα βιβλία του που έχω διαβάσει είναι τόσο διαφορετικό και μου δίνει εξίσου διαφορετικές εντυπώσεις. Μπορεί να φαίνεται ότι υπάρχει ένα κοινό μοτίβο, μια κοινή γραμμή θα λέγαμε που συνδέει και τα 3 μυθιστορήματα που κυκλοφορούν στα ελληνικά, αλλά θα έλεγα ότι το κάθε ένα είναι ξεχωριστό, μοναδικό, και το μόνο κοινό τους στοιχείο είναι η υπέροχη πένα αυτού του συγγραφέα. Η γραφή του είναι ιδιαίτερη και μπορεί να μην αρέσει σε πολλούς, κάποιους να τους κουράζει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αυτό πρέπει να μειώσει τη λογοτεχνική του αξία.

Κάνοντας μια παρένθεση θα ήθελα να αναφερθώ σ’ ένα ακόμα περίεργο φαινόμενο που παρακολουθώ το τελευταίο διάστημα. Αυτό δεν είναι άλλο από τα υβριστικά και πολλές φορές αβάσιμα σχόλια αναγνωστών προς συγγραφείς. Είναι πολύ σημαντικό να ξεχωρίζουμε ή καλύτερα να διαχωρίζουμε τον συγγραφέα από το έργο του. Εννοώ την προσωπικότητα. Επίσης, όταν δεν μας αρέσει κάτι ή πολλές φορές δεν καταλαβαίνουμε κάτι, δεν είναι και πολύ φυσιολογικό να καθυβρίζουμε ό,τι έχει σχέση με τον συγγραφέα και τα έργα του. Λόγου χάρη, έχω προσπαθήσει να διαβάσω Ντοστογιέφσκι, αλλά απέτυχα. Ποια είμαι εγώ πού θα αρχίσω το βρίσιμο και την αμφισβήτηση απέναντι σ’ αυτόν τον σπουδαίο ρώσο μυθιστοριογράφο; Ας σοβαρευτούμε λίγο και ας αφήσουμε τα βαρύγδουπα λόγια γι’ αυτούς που μπορούν να τα στηρίξουν/αιτιολογήσουν. Ας σεβαστούμε το γούστο του καθενός, εν τέλει.

Το νέο λογοτεχνικό έργο που ξεκίνησα είναι Η μορφή των λειψάνων του Juan Gabriel Vasquez. Έχοντας διαβάσει και άλλα έργα του στο παρελθόν, ήθελα εδώ και καιρό να ξεκινήσω το παρόν βιβλίο το οποίο συνδυάζει εξαιρετικά τη μυθοπλασία με την πραγματικότητα. Βρισκόμενη περίπου στη μέση της ανάγνωσης έχω να δηλώσω ενθουσιασμένη τόσο με το περιεχόμενο, που θυμίζει μεγάλο ερευνητικό δημοσιογραφικό ρεπορτάζ, όσο και με την εξαιρετικά επιμελημένη μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη.

Τελικά ένα μεγάλο κομμάτι της ξενόγλωσσης λογοτεχνίας που κυκλοφορεί στη χώρα μας το χρωστάμε στη άοκνη δουλειά των μεταφραστών. Ενδεικτικά να αναφέρω κάποια έργα που είμαστε πολύ τυχεροί που έχουν μεταφραστεί με τόση προσοχή και επιμέλεια: η Βαλκανική Τριλογία & η Ιστορία.

Παραμένοντας στην αξία της μετάφρασης, αλλά αυτή τη φορά όχι στο χώρο της λογοτεχνίας, πρέπει να αναφερθεί η προσπάθεια των εκδοτών να φέρουν στο ελληνικό κοινό τα έργα της Hannah Arendt. Από τα προπτυχιακά χρόνια συναντώ τις απόψεις της παντού μπροστά μου. Τώρα έχω την ευκαιρία μέσω των εκδόσεων Επίκεντρο και Νησίδες να διαβάσω κάποιους από τους σημαντικότερους τίτλους της εργογραφίας της.

Κάθε μήνα είναι γνωστό πλέον ότι το βιβλιοπωλείο Πολιτεία πουλάει κάποιους τίτλους βιβλίων με -50%. Μαντέψτε αυτόν τον μήνα τι έχει: τον Οδυσσέα του Τζόυς σε μετάφραση του Eλευθέριου Ανευλαβή και την Τριλογία του Βερολίνου του Philip Kerr. Δύο σημαντικά έργα της λογοτεχνίας ζητούν τώρα θέση στη βιβλιοθήκη σας και καλό είναι να μην τους το αρνηθείτε!

Ο χώρος της λογοτεχνίας έχασε πρόσφατα τρεις σημαντικές ελληνίδες: Άλκη Ζέη, Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Κική Δημουλά. Μόνο τυχεροί και περήφανοι πρέπει να νιώθουμε που αυτές οι γυναίκες μας παρέδωσαν εξαίσια έργα, ο πλούτος των οποίων έχει δοκιμαστεί με τον χρόνο και θα συνεχίσει να το κάνει μεγαλώνοντας γενιές και γενιές.

Θα σταματήσω σε αυτό το σημείο να σας κουράζω (;) και θα σας προτείνω ορισμένα links που αξίζει να κάνετε πάνω τους ένα κλικ:

• 20 χρόνια από την έκδοση ενός από τα αγαπημένα μου βιβλία,αναζητήστε το!

• Γαλλικό Σινεμά: Οι 5 ταινίες που έδειξε ο Γουές Άντερσον στους συνεργάτες του «French Dispatch»
• Τα νούφαρα του Κλωντ Μονέ στο Διαδίκτυο: Εικονική περιήγηση στο Musée de l’Orangerie
• Faces of Frida

• JAJ Journalists About Journalism

• Little Women-Greta Gerwig’s Love Letter to the 19th-Century Novel

• Διαδραστικός χάρτης Covid-19

• Her Struggle/Hilary Mantel concludes her Thomas Cromwell trilogy

• Women Directors: 150 Filmographies
• Bauhaus Movement

• Is being the ‘voice of a generation’ a curse or an honour for novelists?

• Hilary Mantel: ‘I’ve got quite amused at people saying I have writer’s block. I’ve been like a factory!

• A letter to the UK from Italy: this is what we know about your future

• «Μην είσαι πολύ χοντρή. Μην είσαι πολύ αδύνατη. Να είσαι μια κυρία»
• Women’s Prize for Fiction
• The Booker Prizes

• Η απεικόνιση της γυναίκας δημοσιογράφου στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο

• Just Like Heaven / Beholding the ascent of Phoebe Waller-Bridge

• «Στη δημιουργική σκιά του Πύργου της Βαβέλ»
• Πτυχές νεωτερικότητας στο ιστορικό μυθιστόρημα
• Μια «κλειστή» κοινωνία δεν έχει ελπίδες να είναι δίκαιη
• Δεν πεινάω, δεν θέλω να κολυμπήσω, θέλω να διαβάσω Φίλιπ Ροθ
• Οι Καταραμένοι Σπαράγματα κοινωνικής ιστορίας, αντίδοτο στη νοσταλγία του εξήντα

• The Seriousness of George Steiner

• Αφιέρωμα: Αντίο στον σπουδαίο George Steiner

• Η δεκαετία του ’10: αποτιμήσεις και προοπτικές της πεζογραφίας μας

• Ο ελληνικός 20ος αιώνας

• H φωνή κάθε ανθρώπου έχει μια γωνιά αλήθειας

Και τώρα τρία άρθρα που ξεχωρίζω αυτές τις ημέρες από αγαπημένα blogs  1, 2 ,3

Ακολουθούν σύντομα και άλλα Ξεφυλλίσματα!

Να είστε καλά και να προσέχετε!

Σας ευχαριστώ που επισκέπτεστε το μικρό μου café!

Ακολουθήστε και το fun page στο Facebook!